การจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุ

ผู้สูงอายุ(อายุ 60 ปีขึ้นไป) ในประเทศไทยมีจำนวนเพิ่มขึ้นมากหรืออาจกล่าวได้ว่าตอนนี้ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ(Aged Society) แล้ว การเตรียมความพร้อมผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งที่ต้องตระหนักและจัดการอย่างเหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นความพร้อมด้านการเงิน การวางแผนใช้จ่ายทั้งในเรื่องค่ากิน–ค่าอยู่ ค่ารักษาพยาบาลและค่าสันทนาการ ฯลฯ ต้องมีการวางแผนและเตรียมพร้อมสำหรับดูแลให้ผู้สูงอายุใช้ชีวิตบั้นปลายได้อย่างปลอดภัย มีความสุขความสบายตามสมควร

สถานที่พักผู้สูงอายุหรือบ้านสำหรับผู้สูงอายุก็เป็นอีกเรื่องในการเตรียมความพร้อมสำหรับผู้สูงอายุ การจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุต้องมีการจัดสภาพแวดล้อมในบ้านผู้สุงอายุให้เหมาะสม ที่พักสำหรับผู้สูงอายุอาจจะเป็นบ้านที่เคยอยู่ โครงการที่อยุ่อาศัยสำหรับผู้สุงอายุ Nursing Home หรือคอนโดสำหรับผู้สูงอายุ ถ้าสถานที่พักผู้สูงอายุเป็นโครงการต่างๆ ที่สร้างขึ้นมาเพื่อตอบรับความต้องการของผู้สูงอายุโดยตรงก็จะมีความพร้อมสามารถอำนวยความสะดวกสบายให้กับผู้สูงอายุได้อย่างเหมาะสมแต่ผู้สูงอายุจำนวนไม่น้อยที่ชอบอยู่อาศัยในบ้านที่เคยอยู่มากกว่าที่จะย้ายไปอยู่ตามโครงการที่จัดขึ้นสำหรับผู้สูงอายุโครงการต่างๆ อาจจะด้วยเหตุผลด้านครอบครัวหรือเหตุผลด้านฐานะการเงินก็ตาม จึงมีความจำเป็นต้องจัดบ้านให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุ

การจัดบ้าน–สถานที่พักสำหรับผู้สูงอายุ ไม่จำเป็นต้องสร้างบ้านใหม่หรือรื้อ–ทุบบ้านเพื่อปรับปรุงให้แตกต่างไปจากเดิม การจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุสามารถทำได้โดยการจัดสภาพแวดล้อมในบ้านใหม่่โดยการปรับปรุงเล็กน้อยเช่น ย้ายเฟอร์นิเจอร์ เตียงนอน เพิ่มหลอดไฟในบางจุด ติดราวจับเพิ่มหรือพื้นกันลื่น จัดวางสิ่งของให้เ็นระเบียบไม่วางข้าวของเกะกะทางเดินเป็นต้น ทั้งนี้เพื่อทำให้ผู้สูงอายุสามารถทำกิจวัตรประจำวันในบ้านได้อย่างปลอดภัยและสะดวกสบายตามสมควร

การจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุต้องคำนึงถึงหลายเรื่องที่สำคัญก็มีเรื่องปัญหาสุขภาพที่มีอยู่ ผู้สูงอายุส่วนมากจะมีปัญหาเรื่องการมองเห็น การได้ยินหรือการเคลื่อนไหวร่างกาย ดังนั้นสถานที่พักสำหรับผู้สูงอายุควรมีการจัดสภาพแวดล้อมในด้านต่างๆ ดังนี้เช่น เพิ่มแสงสว่างในจุดที่แสงน้อยโดยเฉพาะบริเวณทางเดินหรือบันไดเพราะความสามารถในการมองเห็นของผู้สูงอายุจะเสื่อมลงตามอายุที่มากขึ้น พื้นบ้านพักสำหรับผู้สูงอายุควรป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาการสะดุดหรือลื่นล้มโดยพื้นบ้านไม่ควรมีการยกระดับถ้ามีบางส่วนของพื้นบ้านที่อยู่ต่างระดับกันก็ให้ทำเป็นทางลาดที่ไม่ลาดชันมาก พื้นบ้านไม่ควรขัดมันเพราะจะทำให้ผู้สูงอายุลื่น–หกล้มได้ง่าย

ห้องนอนสำหรับผู้สูงอายุ ควรจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะกับกับนอนโดยมีแสงสว่างเพียงพอ อากาศถ่ายเทได้สะดวก ที่สำคัญห้องนอนของผู้สูงอายุควรอยู่ขั้น 1 ผู้สูงอายุจะได้ไม่ต้องเดินขึ้นบันไดเพื่อลดอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้ การเลือกใช้เตียงนอนหรือเฟอร์นิเจอร์ควรเลือกที่ไม่นุ่มหรือแข็งจนเกินไปจะทำให้ผู้สูงอายุจะลุกนั่งหรือนอนได้โดยสะดวก เตียงนอนสำหรับผู้สูงอายุควรเป็นเตียงแบบที่ปรับระดับความสูงได้เพื่อปรับให้เท้าของผู้สูงอายุสามารถยันถึงพื้นได้เมื่อนั่งที่ขอบเตียง เฟอร์นิเจอร์หรือเครื่องใช้สำหรับผู้สูงอายุควรมีความแข็งแรงและน้ำหนักพอสมควร ไม่ควรใช้เก้าอี้ โต๊ะ โซฟา แบบล้อเลื่อนเพราะอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุกับผู้สูงอายุได้

การจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุ ห้องน้ำก็เป็นส่วนสำคัญที่ต้องจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมเพราะอุบัติเหตุการลื่นล้มของผู้สูงอายุส่วนมากจะเกิดขึ้นในห้องน้ำจึงต้องปรับปรุงห้องน้ำเพื่อป้องกันปัญหาการลื่นล้มของผู้สูงอายุโดยห้องน้ำต้องมีขนาดกว้างพอสมควรและแยกพื้นที่แห้งกับพื้นที่เปียกออกจากกัน บริเวณโถส้วมควรปรับให้เป็นโถแบบที่นั่งเหมือนเก้าอี้และมีราวจับเพื่อความสะดวกในการพยุงตัวนั่งหรือลุกจากโถชักโครก อาจติดตั้งอุปกรณ์ส่งสัญญานเตือนเมื่อเกิดอุบัติเหตุในห้องน้ำเพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถแจ้งเตือนได้หากเกิดอุบัติเหตุในห้องน้ำ

บ้านสำหรับผู้สุงอายุควรมีมุมนั่งเล่นเพื่อเป็นที่สร้างความผ่อนคลายให้กับผู้สูงอายุ นี่เป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้ามเป็นการตอบโจทย์ที่ว่า ทำไงให้คนแก่ไม่เหงา เพราะผู้สูงอายุส่วนมากจะใช้เวลาอยู่กับบ้านจะให้อยู่แต่ในห้องนอนก็อุดอู้รู้สึกเบื่อจึงควรมีมุมสันทนาการอาจจะเป็นการดูหนัง อ่านหนังสือ ออกกำลังกาย ฟังเพลงหรือทำกิจกรรมที่ชอบ ฯลฯ เพื่อช่วยให้ผู้สุงอายุคลายความเหงาไปได้บ้าง จะเห็นได้ว่าการเตรียมความพร้อมผู้สูงอายุโดยการจัดบ้านและสภาพแวดล้อมภายในบ้านให้เหมาะกับกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุเป็นเรื่องที่จำเป็นเพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุและช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตในบั้นปลายได้อย่างมีความสุขตามสมควร

ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุรัฐบาล ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุของรัฐบาลในประเทศไทยมีหลายแห่งมีบริการดูแลสุขภาพ การฟื้นฟูสุขภาพ การจัดกิจกรรมของผู้สูงอายุและการให้คำปรึกษาทางการแพทย์ เช่น ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ศูนย์บริการสังคมสำหรับผู้สูงอายุ บ้านพักคนชรา บริการต่างๆ สำหรับผู้สูงอายุเกี่ยวกับการให้คำปรึกษาและการช่วยเหลือทางสังคม ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสิทธิประโยชน์และการดูแลผู้สูงอายุ บริการด้านสุขภาพ การฟื้นฟูสุขภาพและกิจกรรมส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ

บ้านพักคนชราเดือนละกี่บาท บ้านพักคนชราแบ่งออกเป็นแบบที่ดำเนินการโดยเอกชนและแบบที่ดำเนินการโดยรัฐบาล ค่าใช้จ่ายรายเดือนก็จะแตกต่างกันไปตามพื้นที่และประเภทบริการที่ให้บริการ สำหรับบ้านพักคนชราที่ดำเนินการโดยรัฐบาลที่ดูแลโดยกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการส่วนมากจะมีค่าใช้จ่ายที่ต่ำสำหรับผู้สูงอายุที่รายได้ต่ำหรือไม่มีรายได้ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าจะเข้าเงื่อนไขของบ้านพักคนชรานั้นหรือไม่ ส่วนบ้านพักคนชราที่ดำเนินการโดยเอกชนส่วนมากค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าบ้านพักคนชราที่ดำเนินการโดยรัฐบาลแต่บริการที่ได้รับก็จะดีกว่าเช่นกัน โดยทั่วไปค่าใช้จ่ายรายเดือนสำหรับบ้านพักคนชราที่ดำเนินการโดยเอกชนจะเริ่มต้นที่ประมาณ 10,000 – 30,000 บาท ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับบริการที่มีให้และความหรูหราของสถานที่

ผู้สูงอายุควรอยู่ที่ไหน ปัจจัยที่ใช้พิจารณาว่าผู้สูงอายุควรอยู่ที่ไหนมีหลายปัจจัยโดยเริ่มจากปัจจัยด้านสุขภาพร่างกายว่าผู้สูงอายุสามารถช่วยเหลือดูแลตัวเองทำกิจวัตรประจำวันได้มากน้อยแค่ไหน ปัจจัยทางด้านสุขภาพจิต ปัจจัยทางด้านการเงิน ถ้าผู้สูงอายุมีฐานะทางการเงินที่ดีก็จะมีตัวเลือกเยอะหน่อย ทางเลือกที่มีอาจมีทั้งข้อดี-ข้อเสียที่แตกต่างกัน การเลือกอยู่บ้านของตนเองผู้สูงอายุจะมีความคุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมของบ้านอยู่แล้วก็จะมีความเป็นอิสระมากหน่อยแต่ข้อเสียก็คือบ้านที่เคยอยู่มาก่อนอาจต้องปรับปรุงเพื่อให้เหมาะกับเป็นบ้านอยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุซึ่งต้องใช้เงินส่วนหนึ่งและการอยู่อาศัยในบ้านของตนเองก็จะไม่มีคนช่วยดูแลหากลูกหลานแยกบ้านออกไปกันหมดแล้ว ผู้สูงอายุที่เลือกอยู่กับครอบครัวมีข้อดีคือจะได้รับการดูแลช่วยเหลือจากคนในครอบครัวแต่ข้อเสียคือครอบครัวอาจไม่สะดวกหากลูกหลานแต่ละคนต่างก็มีภาระของตนเอง ผู้สูงอายุอาจเกิดความเครียดเนื่องจากคิดว่าตนเองเป็นภาระของลูกหลาน ส่วนการเลือกอยู่ที่บ้านพักคนชรามีข้อดีคือได้รับการดูแลจากเจ้าหน้าที่ที่มีความชำนาญโดยตรง มีบริการทางการแพทย์และมีการจัดกิจกรรมเพื่อสุขภาพ ส่วนข้อเสียคือผู้สูงอายุอาจไม่คุ้นเคย ต้องใช้เวลาปรับตัวสักระยะและการอยู่ที่บ้านพักคนชราอาจมีค่าใช้จ่ายจำนวนหนึ่ง การใช้บริการดูแลที่บ้านจะมีเจ้าหน้าที่ทีมีความรู้ความชำนาญมาดูเยี่ยมและดูแลถึงบ้านแต่ก็ต้องมีค่าใช้จ่ายและต้องเลือกผู้ให้บริการที่น่าเชื่อถือ ทั้งนี้การตัดสินใจว่าผู้สูงอายุควรจะอยู่ที่ไหนก็ต้องร่วมกันพิจารณาอย่างรอบคอบกับผู้เกี่ยวข้องเช่น ครอบครัว ลูก หลาน เป็นต้น

บ้านพักคนชรามีกิจกรรมอะไรบ้าง บ้านพักคนชราเป็นที่อยู่อาศัยของผู้สูงอายุที่มีการดูแลผู้สูงอายุโดยเจ้าหน้าที่ที่มีความรู้ความชำนาญ ดังนั้นบ้านพักคนชราจึงมีกิจกรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพกาย สุขภาพจิตของผู้สูงอายุ กิจกรรมต่างๆ ได้แก่ กิจกรรมการออกกำลังกาย กิจกรรมบำบัดทางจิตใจ กิจกรรมทางสังคม กิจกรรมด้านศาสนา กิจกรรมทางศิลปะและวัฒนธรรม กิจกรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพ กิจกรรมเพื่อการฝึกทักษะใหม่ๆ เป็นต้น

ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุราคาเท่าไร ถ้าเป็นศูนย์ดูแลผู้สูงอายุของรัฐบาลอาจให้บริการฟรี(ต้องเข้าเงื่อนไขที่กำหนด) หรือมีค่าใช้จ่ายที่ต่ำประมาณ 3,000 – 10,000 บาท/เดือน ขึ้นอยู่กับบริการที่ใช้ ส่วนศูนย์ดูแลผู้สูงอายุของเอกชนมักจะมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าโดยจะอยู่ที่ประมาณ 15,000 – 50,000 บาท/เดือน โดยบริการต่างๆ ที่รวมอยู่ในค่าใช้จ่ายได้แก่ ค่าอาหารและโภชนาการ การดูแลด้านสุขภาพ การฟื้นฟูสมรรถภาพ การทำกายภาพบำบัด กิจกรรมสันทนาการ การดูแลส่วนตัว เป็นต้น