ทำไมผู้สูงอายุจึงมีปัญหาเรื่องการนอน ก่อนอื่นต้องยอมรับว่า
เมื่ออายุมากขึ้นร่างกายจะมีการเปลี่ยนแปลงในทางที่ถดถอยหรือเสื่อมลงทำให้ส่งผลกระทบกับการนอนหลับเช่น เวลาการนอนโดยรวมจะสั้นลง เมื่อเริ่มเข้านอนจะหลับยากขึ้น ตื่นกลางดึกบ่อยๆ รู้สึกตัวตอนกลางดึกง่ายขึ้น ฯลฯ
สาเหตุการนอนไม่หลับในผู้สุงอายุยังเกี่ยวข้องกับโรคประจำตัวของผู้สูงอายุ เนื่องจากต้องกินยารักษาโรคประจำตัวเป็นประจำซึ่งยาบางชนิดก็มีผลทำให้ผู้สูงอายุนอนหลับยากหรือรู้สึกตัวตอนกลางคืนได้ง่ายเช่น ผู้สูงอายุที่เป็นโรคกระดูก–ข้อ ผู้สูงอายุที่กลั้นอุจจาระและปัสสาวะไม่
ได้ ส่วนผู้สูงอายุเป็นโรคเบาหวานมักจะตื่นขึ้นมาปัสสาวะบ่อยๆ ตอนกลางคืน ผู้สูงอายุที่ต้องกินยาต้านการอักเสบที่มีส่วนประกอบของสเตียรอยด์ก็มีผลทำให้ผู้สูงอายุนอนหลับยากเช่นกัน
ทำไมผู้สูงอายุถึงนอนหลับยาก สาเหตุการนอนไม่หลับของผู้สูงอายุยังเกิดจากปัจจัยอื่นๆ อีกเช่น กิจกรรมที่ทำในระหว่างวัน เนื่องจากผู้สูงอายุส่วนมากจะไม่ค่อยทำกิจกรรมทำให้ร่างกายไม่มีการใช้พลังงานทำให้นอนหลับยาก แต่ถ้าผู้สูงอายุมีการทำกิจกรรมอย่างสม่ำเสมอจะทำให้ร่างกายมีการใช้พลังงานได้ออกแรงทำกิจกรรมในระหว่างวัน เมื่อถึงเวลาเข้านอนจะทำให้นอนหลับได้ง่ายกว่าผู้สูงอายุที่ทำกิจกรรมระหว่างวันน้อย.
การนอนไม่หลับในตอนกลางคืนของผู้สูงอายุทำให้ร่างกายพักผ่อนไม่เพียงพออาจเสี่ยงทำให้เป็นโรคซึมเศร้าและโรคสมองเสื่อมได้ อีกทั้งการนอนไม่พอของผู้สูงอายุอาจทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกง่วงระหว่างวัน อาจเดินเซจนหกล้มทำให้เกิดปัญหาการบาดเจ็บและปัญหาสุขภาพอย่างอื่นตามมาได้.
ผู้สูงอายุมักมีปัญหาเรื่องคุณภาพของการนอนทำให้ไม่สามารถนอนหลับได้สนิทและต่อเนื่องรวดเดียวจนถึงเวลาตื่นตอนเช้าได้ ทั้งนี้อาจเกิดจากการงีบหลับระหว่างวัน การเข้านอนไม่ตรงเวลา อาการจากโรคประจำตัวหรือสภาพแวดล้อมในการนอนไม่เหมาะสมเช่น ห้องนอนร้อนหรือหนาวเกินไป มีแสงสว่างในห้องหรือมีเสียงดังรบกวนการนอนเป็นต้น
คำแนะนำทำยังไงให้ผู้สูงอายุนอนหลับ สิ่งที่ควรทำคือการชวนผู้สูงอายุให้ทำกิจกรรมระหว่างวันให้มากขึ้นโดยเน้นกิจกรรมที่ทำให้ผู้สูงอายุได้ขยับร่างกายให้เคลื่อนไหวบ้าง การได้ออกแรงทำกิจกรรมที่ชอบจะทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกเพลิดเพลินไม่คิดหมกมุ่นและรู้สึกเหนื่อยเมื่อถึงเวลาเข้านอนจะทำให้นอนหลับได้ง่าย. ฝึกให้ผู้สูงอายุเข้านอนและตื่นนอนเป็นเวลา จัดสภาพแวดล้อมในห้องนอนให้เหมาะกับการนอนโดยไม่มีสิ่งรบกวนการนอน ที่สำคัญอีกอย่างคืออย่าให้ผู้สูงอายุงีบหลับระหว่างวันเพราะการงีบหลับระหว่างวันจะทำให้เมื่อถึงเวลาเข้านอนจะนอนหลับยาก.
ก่อนถึงเวลานอนประมาณ 1 ชั่วโมง ควรให้ผู้สูงอายุได้ทำกิจกรรมเบาๆ ให้ผู้สูงอายุรู้สึกผ่อนคลายเพื่อเตรียมตัวเข้านอนทั้งนี้แล้วแต่ว่าผู้สูงอายุจะชอบทำกิจกรรมอะไรเช่น บางคนอาจจะชอบฟังเพลงเบาๆ บางคนชอบสวดมนต์หรือวาดรูป เป็นต้น. สิ่งที่ผู้สูงอายุไม่ควรทำก่อนนอนเช่น การใช้โทรศัพท์มือถือเล่นโซเชียล การดื่มกาแฟ เป็นต้น หากต้องการดื่มก็อาจจะเป็นชาคาโมมายด์ หรือนมอุ่นๆ สักแก้วจะช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้น.
ผู้สูงอายุนอนไม่หลับควรทำอย่างไร ผู้สุงอายุที่มีปัญหาการนอนไม่หลับให้ลองทบทวนเรื่องอาหารการกินซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้นอนไม่หลับได้เช่น เวลา
อาหารมิ้อเย็นควรกำหนดให้กินตรงเวลาและควรจัดอาหารที่มีสารอาหารและวิตามินที่ช่วยในการนอนหลับ กินวิตามินอะไรช่วยให้นอนหลับสบาย ในอาหารมื้อเย็นควรมีสารอาหารที่ช่วยให้หลับง่ายเช่น เมลาโทนินที่เป็นฮอร์โมนตัวสำคัญช่วยในการนอนหลับโดยตรงมักพบในอาหารจำพวก ปลา ถั่ว ไข่ เป็นต้น กลุ่มของสารอาหารและวิตามินที่ช่วยในการนอนหลับได้แก่ แมกนีเซียม โพแทสเซียมและวิตามินบี เมนูอาหารที่ทำให้หลับง่ายได้แก่ ข้าวโอ๊ต ผักใบเขียวและซุปมันฝรั่ง เป็นต้น ส่วนเครื่องดื่มอุ่น ๆ ที่เหมาะในการดื่มก่อนนอนช่วยให้หลับง่ายได้แก่ นมถั่วเหลือง ชาคาโมมายด์ เป็นต้น